Op donderdag 19 juni vond het tweede Waterschapscongres plaats in Lelystad. De leden van het Algemeen Bestuur en Dagelijks Bestuur van alle waterschappen kwamen hier samen op uitnodiging van het organiserende waterschap Zuiderzeeland. Het hoogheemraadschap Delfland en de VVD-fractie waren hier goed vertegenwoordigd. Met het thema ‘Back to the future’ was er genoeg gespreksstof. Het was dan ook een leerzame dag, waar naast een inhoudelijk deel ook voldoende ruimte was om contacten aan te halen met bestuurders uit andere waterschappen, van Fryslan tot De Dommel.
De dag begon met een vergadering van de Vereniging Waterschapsbestuurders. Tijdens deze vergadering werden de bestuurders op de hoogte gesteld van de activiteiten van deze vereniging in het afgelopen jaar. Na een lunch volgde een plenair gedeelte, met een energieke speech van de voorzitter van de Unie van Waterschappen, Jeroen Hamer en een inspirerend gesprek tussen de Rijksbouwmeester en de VN-jongerenvertegenwoordiger.
Na het plenaire gedeelte gingen we uiteen in kleinere groepen om op verschillende excursies te gaan. Tijdens deze excursies leerden we meer over het waterschap Zuiderzeeland. Het was geen toeval dat de tweede editie van het Waterschapscongres in dit waterschap plaatsvond. Zuiderzeeland bestaat dit jaar namelijk 25 jaar en is daarmee het jongste waterschap. Een van de excursies ging naar de Oostvaarderse plassen, een bekend natuurgebied nabij Lelystad. Het had niet veel gescheeld of dat gebied was geen natuur geworden maar een groot industrieterrein. Een gestagneerde economische groei zorgde er uiteindelijk voor dat deze plannen werden gestaakt en het gebied werd gereserveerd voor de natuur.
De boswachter vertelde dat er een dynamisch waterbeheer nodig is in het natuurgebied, een laag waterpeil moet worden afgewisseld met een hoger waterpeil. Alleen onder deze omstandigheden kan een dynamische natuur floreren. Het natuurbeheer is erop gericht om de ‘oorspronkelijke’ natuur zoveel mogelijk na te bootsen en ongewenste elementen te ‘verwijderen’. Wat dat laatste betreft gaat het om de invasieve muskusratten, die overal tunnels graven wat de stabiliteit van onder andere dijken in gevaar kan brengen. Daarom zet het waterschap twaalf professionele muskusratbestrijders in. Zij waren uitgenodigd door het waterschap om ons te vertellen over hun werk, waarbij ze hun instrumenten aan ons toonden. Ze hebben succes want het aantal muskusratten lijkt te zijn afgenomen. Het blijft echter een probleem, ook in Delfland, mede omdat ze geen natuurlijke predatoren hebben die in de Nederlandse natuur effectief ingezet kunnen worden.
Er waren ook excursies naar Schokland, Genenbank Roggezand, Urk en nog meer. Zuiderzeeland heeft de deelnemers daarmee veel facetten laten zien van een uniek waterschap. Het is een bijzonder gebied omdat het door de mens is gecreëerd bij de inpoldering van Flevoland. De grond is daarom nog zeer voedingsrijk, wat zorgt voor een levendige natuur. Het waterschap kent ook uitdagingen, zoals inklinking van de bodem. Deze uitdagingen worden zichtbaar door ver vooruit te kijken: voor welke uitdagingen staan we over 100 jaar? Het thema van het congres ‘Back to the future’ was een mooie aanleiding om hierover na te denken. Hoe meer we de toekomst betrekken in de besluitvorming van vandaag, hoe beter we zijn voorbereid op de toekomst.
Alexander Heeres